«200 Ποιήματα για το Μεγανήσι»

  

Πριν λίγες μέρες λάβαμε με χαρά τη νέα έκδοση του Κώστα Πάλμου (Ντούλη) με τίτλο «200 ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΓΑΝΗΣΙ». Το βιβλίο περιλαμβάνει μια εκτεταμένη συλλογή ποιημάτων του Κώστα Πάλμου με θεματολογία αμιγώς μεγανησιώτικη. Τα ποιήματα αυτά έχουν δημοσιευτεί σε παλιότερες συλλογές και σε έντυπα και διαγράφουν ένα ποιητικό βεληνεκές δεκαετιών. Αυτό που ξεπηδάει από τις σελίδες του συγκεκριμένου επίτομου έργου είναι ακριβώς εκείνο που θα περίμενε όποιος γνωρίζει καλά τον Κώστα Πάλμο: η αναπόδραστη γοητεία που του ασκεί η γενέτειρά του, η σχεδόν ευλαβική λατρεία του για το νησί, για τη φύση, τους ανθρώπους του, την ιστορία του.

 Παραθέτουμε μερικά χαρακτηριστικά ποιήματα της συλλογής αυτής που τιμά το νησί μας, καθώς και μερικές σύντομες βιογραφικές σημειώσεις για τον αγαπητό μας Κώστα Πάλμο. 

 

ΜΕΓΑΝΗΣΙ

Όσοι όλα τα πέλαγα τα έχουνε γυρίσει,

λίγα νησιά εγνώρισαν όπως το Μεγανήσι.

 

Είναι ένας παράδεισος, πλασμένος μ’ αρμονία

απ’ τη ψηλότερη κορφή μέχρι την παραλία.

 

Καλλίγραμμοι οι λόφοι του, φαντάζουν οι πλαγιές του,

οι ρεματιές του ατέλειωτες, βαθιές οι λαγκαδιές του.

 

Οι όρμοι του πλατύχωροι με ώρια λιμανάκια

και αμμουδιές κατάλευκες και κάβους με βραχάκια.

 

Σαν κάστρα τα στεφάνια του, άμετρες οι σπηλιές του,

Πηγάδια, αλώνια, κλείσματα, βλέπεις στις χωραφιές του.

 

Λόγγοι το μορφοντύνουνε κι οι φουντερές οι ελιές του,

Μοσχοβολούν οι αγράμπελες, οι δάφνες, οι μυρτιές του.

 

Οι έξη ανεμόμυλοι παληά κοσμήματά του

και τ’ άσπρα εκκλησάκια του έχει για φυλαχτά του.

 

Λιμνούλες στ’ ακρογιάλια του με παραδείσια κάλλη

και τις νυχτιές ο φάρος του φωτίζει το κανάλι.

 

Πεντάμορφα προβαίνουνε τα τρία τα χωριά του,

απ’ την αυγή ψαρεύουνε βάρκες ολόγυρά του.

Στις ξέρες του μαζεύουνε πανάκριβα κοράλια

και το χαϊδεύουν απαλά δροσάτα μαϊστράλια.

 

Οι δυο κυκλώπειοι μώλοι του τους Τάφιους θυμίζουν,

το Δημοτσέλιο γέννησε κι όλοι το μακαρίζουν.

 

Χιλιάδες κόσμος έρχεται να δει τις ομορφιές του

και στόλοι από κότερα στις ακροθαλασσιές του.

 

Όσοι σ’ αυτό γεννήθηκαν κι όσοι τόχουν γνωρίσει

Δεν το ξεχνούν και τα’ αγαπούν τα’ όμορφο Μεγανήσι.

 

 

ΕΣΠΕΡΙΝΕΣ ΚΑΜΠΑΝΕΣ

Απ’ του νησιού μας τη ψηλή λοφοκορφή

καμάρωνα τα μύρια του τα κάλλη,

ο ήλιος κατηφόριζε στη δύση του

κι έφθανε απαλό το μαϊστράλι

 

Μια αγράμπελη ευώδιαζε κοντά μου,

πιο πέρα προβατάκια κουδουνίζαν,

καϊκια μπαινοβγαίναν στα λιμάνια

και στ’ ανοιχτά βαρκούλες αρμενίζαν.

 

Στην ώρια αυτή του δειλινού την ώρα,

τρεις άρχισαν καμπάνες να σημαίνουν

κι οι δυνατοί κι ολόγλυκοι σκοποί τους

από τις ρεματιές γοργοδιαβαίνουν.

 

Οι ήχοι αυτοί, μελωδικοί κι ωραίοι,

έφθασαν ως τα βάθη της ψυχής μου

και κάποιες θύμησες ξυπνήσαν,

απ’ τις ωραίες μέρες της ζωής μου.

 

Τότε που στο νησί μας όλοι μέναμε

και ο καθένας το Θεό θυμόταν,

που μες την όμορφή του φύση ζούσαμε

κι ο ένας για τον άλλο διαφερόταν.

 

Τώρα μέσα στον έρημο τον πύργο,

που χτίστηκε απ’ τον ατομισμό μας,

με σίδερα δεθήκαμε και χάσαμε

τη φύση, τους ανθρώπους, το Θεό μας.

 

Εσπερινές καμπάνες του νησιού μας,

χτυπάτε δυνατά, ίσως ξυπνήσουν

πολλές ψυχές και τα δεσμά τους σπάσουν

και πίσω σαν τον άσωτο γυρίσουν.

 

 

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΩΣΤΑ ΠΑΛΜΟΥ

Ο Κώστας Πάλμος γεννήθηκε το 1933 στο Βαθύ Μεγανησίου. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αργότερα Πολιτικές Επιστήμες και μετεκπαιδεύτηκε στα παιδαγωγικά. Η εργασία του για τη Λαογραφία «Ο Γάμος στη Λευκάδα», έδειξε από νωρίς τις κλίσεις του, τόσο στη λαϊκή παράδοση, όσο και στην κουλτούρα της ιδιαίτερης πατρίδας του. Δίδαξε για πολλά χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση ενώ παράλληλα καλλιεργούσε και τις άλλες του αγάπες : τη ζωγραφική, την ποίηση και τη λαογραφία, καρπός των οποίων ήταν η συμμετοχή του σε εκθέσεις ζωγραφικής και μια πλειάδα ποιητικών συλλογών (10 στον αριθμό), με μερικά ποιήματά του να μελοποιούνται. Σε αυτά τα έργα, μα και στα πεζά του κείμενα, ακόμα και στα άρθρα του σε εφημερίδες και περιοδικά, ξεχειλίζει ο αφτιασίδωτος ρεαλισμός, η αγάπη για το Μεγανήσι του τότε και του τώρα, ο ανθρωπισμός, η ευαισθησία και μια απροσχημάτιστη ευλάβεια.

  Η παρουσία του Κώστα Πάλμου στα πολιτιστικά δρώμενα, όσο και στους κοινωνικούς αγώνες του Μεγανησιού, υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια αδιάλλειπτη και ουσιαστική. Γιατί δεν είναι απλά ένας υμνητής του νησιού, μα και ένας άοκνος εργάτης, που ποτέ δεν ορέχτηκε για το έργο του δάφνες, ποτέ δεν αναζήτησε τους προβολείς. Δημιουργούσε πάντα με σεμνότητα και σεβασμό, με αγάπη και ταπεινότητα. Το έργο του «Μεγανησιώτικα» είναι μια θεμελιώδης εργασία, σημείο αναφοράς για την ιστορία και την πορεία του νησιού μας και αποτελεί ένα πολιτιστικό, όχι απλά λιθαράκι, αλλά αγκωνάρι.

  Ο Κώστας Πάλμος έχει τιμηθεί από την Ιερά Μητρόπολη Χίου, Χιώτικους και Πειραϊκούς Συλλόγους καθώς και από το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Μεγανησίου για την πολύχρονη και ανιδιοτελή προσφορά του.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

Ποίηση:

-Μεγανησιώτικα ακρογιάλια

-Γέννημα της αγάπης

-Εσπερινές καμπάνες

-Κυριακάτικα μηνύματα

-Νερά καθάρια

-Αγάπη και δύναμη

-Βαρκούλες στο λιμάνι

-Η φωνή του νησιού μας

-Κάτω από τις ελιές

Πεζά:

-Λόγια που καίνε

-Μεγανησιώτικα

-Δημοτσέλιος

-Τα αδέλφια μου οι Παλμαίοι